Wie zorgt er voor de leidinggevende?

Het resultaat spreekt voor zich: 98% vindt dat waken over welzijn de taak van ons allen is tegenover slechts 2% die van mening is dat dit onder de verantwoordelijkheid van de leidinggevende valt.

Toch merkt Saskia dat de praktijk vaak anders is. Ga maar eens op zoek naar ‘caring leadership’ en je vindt heel wat hits. ‘The caring leader’ blijkt de sleutel voor meer ROI, minder stress en burn-outs, een productievere cultuur, … Je vindt tips om van start te gaan met caring leadership, er bestaan modellen over, … Maar ga op zoek naar resultaten over ‘taking care of leaders’ en je vindt niet zo heel veel… behalve wat goede raad in verband met ‘self-care as a leader’. Welzijn lijkt in praktijk vaak nog een verantwoordelijkheid van de leidinggevende, zowel als het over zijn of haar medewerkers gaat als over zichzelf.

Idem bij een zoekopdracht naar burn-out bij leidinggevenden. Het gaat dan vooral over welk type leider burn-outs kan voorkomen of juist het risico verhoogt. In het laatste geval gaat het dan over zogenaamd toxisch leiderschap (waar ook heel wat informatie over te vinden is). Het idee lijkt te bestaan dat leidinggevenden sterke schouders hebben die alle lasten kunnen dragen zonder ooit moe te worden. Alsof ze een kraan hebben waaruit energie blijft stromen, verbonden met een haast onuitputtelijke bron.

Het tegendeel is waar. Als burn-outbegeleider begeleidde Saskia al heel wat leidinggevenden. Ze merkt dat het soms best een eenzame positie kan zijn. Je staat klaar voor ieders problemen, uitdagingen, aspiraties, … maar weinigen stellen de vraag eens terug. Het is ook ‘maar’ een functie zoals elke andere functie. Het zijn ook ‘maar’ mensen zoals elke andere collega, met hun eigen sterktes én valkuilen. Dat maakt hen even kwetsbaar voor burn-out als iedereen. Maar als de medewerkers al veel van hen verwachten, dan verwachten ze van zichzelf vaak nog meer. Er moet iets uitgezocht worden? Ik zal dat wel doen. Een moeilijke case? Ik zal die wel overnemen! Die zorgzaamheid naar het team is heel mooi, maar komt soms wel met een kostprijs. Een stevige burn-out. Wat vervolgens gepaard gaat met een enorm gevoel van schaamte en falen.

Hetzelfde met toxisch leiderschap. Net zoals er toxische leiders zijn, bestaat er ook zoiets als toxische medewerkers. Ook daar heeft Saskia verschillende leidinggevenden door zien uitvallen, zelfs getraumatiseerd raken. Kortom: ook de sterkste schouders kennen hun limieten. 

De oorzaken en buffers voor stress en burn-out zijn niet anders voor leidinggevenden dan voor elk van ons. Steun van collega’s is daar een belangrijk onderdeel van. We zijn allemaal mensen, denk ik dan, laten we elkaar zien als mens en laten we voor elkaar zorgen als mens. Dat is mijn mening. We zijn samen verantwoordelijk voor een cultuur waarin welzijn centraal staat. Er wordt in dit verband ook wel eens gesproken over “caring cultures”, gebaseerd op vertrouwen en respect. Teamleden weten dat ze op elkaar kunnen terugvallen en verwachten niet meteen iets terug omdat ze weten dat de ander hetzelfde voor hen zou doen. In zo’n cultuur kunnen we allemaal leiden door het goede voorbeeld te geven, door naar elkaar te luisteren, attent te zijn, … 

Waken over welzijn is zorgen voor elkaar en dat is een taak van ons allemaal. 

• Ben je leidinggevende en op zoek naar begeleiding?
  Ontdek Burn-outbegeleiding via Fedris
• Ben je een organisatie en wil je meer inzetten op welzijn
  Ontdek Recharging Talent