De oorzaak van jouw burn-out

Werk, werk, werk

Wanneer mensen met een burn-out zich aan mijn bureau neerzetten voor een traject loopbaanbegeleiding, vertellen ze vaak over hoe gigantisch veel werk ze hebben. Er is zo veel te doen en zo weinig tijd. Weekends worden standaard opgeofferd en telefoons in het midden van de nacht beantwoord.

Mensen vertellen over hun loyaliteit en hun doorzettingsvermogen. Ze geven echt alles om hun job zo goed mogelijk te doen. De meest schrijnende verhalen hoor je als loopbaancoach. Gemiste begrafenissen of ziekenhuisopnames met de laptop op het ziekenbed, en toch voelen mensen zich tekortschieten. Als ze niet méér hadden kunnen doen, hadden ze het wel béter kunnen doen, of ánders. Ze waren zo druk bezig anderen te redden dat ze vergaten zichzelf te redden. (Hoe doe je dat trouwens, jezelf redden?)

L'enfer, c'est les autres

De mensen vertellen over hun leidinggevende die zo veel van hen vraagt. Het moet altijd meer en beter zijn. Goed is niet goed genoeg. Er komt geen einde aan. Waardering is, net zoals tijd, schaars. Die arme leidinggevende heeft het zelf ook al zo druk en zo moeilijk – dus waarom zou je dan zelf durven klagen?

We praten over onze maatschappij en hoe hoog de lat ligt. Zit je niet mee in de race, dan trek je aan het kortste eind. Je moet meedraaien om je job te kunnen behouden, om geld te verdienen, om je leven te kunnen leiden. “Welk leven?”, vraag ik me dan af, “als er bijna niks anders meer is dan werken.”

En zelfs wanneer mensen eindelijk hun hand durven uitreiken om via loopbaanbegeleiding verandering teweeg te brengen, zijn ze er vaak – al dan niet onbewust – van overtuigd dat er eigenlijk toch geen alternatieven zijn. Je kan de maatschappij niet veranderen. Je kan de economie niet veranderen die bedrijven op de toppen van hun tenen doet lopen. Je kan de leidinggevenden niet veranderen die het bedrijf moeten laten overleven zodat jouw job blijft bestaan. Het enige wat overblijft, is jezelf veranderen. Want jezelf zijn werkt niet meer. Jezelf zijn heeft je doen crashen.

De oorzaak van jouw burn-out

Het zijn allemaal factoren die bijdragen aan een burn-out: veel werken, leidinggevenden die hun mensen inzetten als machines, persoonlijkheidstrekjes die je extra vatbaar maken voor overwerken en people pleasing, of de maatschappij die verwacht dat je meedraait in dit enorm geschifte spel. En dan zwijgen we nog over alle andere stukken van je leven die zich buiten je werkuren afspelen en waar je het natuurlijk ook nog eens moet uitblinken…

Maar al het bovenstaande is ook verdomd moeilijk om te veranderen. Begin daarom bij wat écht de oorzaak is van jouw burn-out, namelijk de rol die jij opneemt binnen dit geheel. Ben jij de redder, de doorzetter, de verantwoordelijke, de controlefreak, de dienaar, de onderdanige, de opkropper, het slachtoffer, of misschien nog iets anders? Misschien heb je die rol aangeleerd gekregen vanuit je opvoeding. Misschien heb je jezelf geleerd dat het leven zo gemakkelijker is, of dat je conflicten op die manier uit de weg kan gaan. Misschien had je het zelfs niet door dat je die rol koos en dacht je dat je goed bezig was.

Wat het ook is, je kan het veranderen. Niet jezelf of anderen veranderen, maar wel het masker dat je op zet, de patronen waarin je vervalt en de gewoontes die je jezelf hebt aangeleerd omdat je ooit dacht dat ze de beste oplossing waren. Jij bent niet het probleem. De rol die je kiest, is dat des te meer. Kies dus verstandig.

Wil je hierover graag meer weten?

Contacteer Anouk Smets.