De 7 V's van je innerlijk kompas

We horen het woord elke dag. De coronacrisis zet onze wereld op zijn kop en we kunnen er redelijk zeker van zijn dat niks ooit nog zal zijn hoe het vroeger was. Maar mensen zijn over het algemeen niet zo goed met onzekerheid en verandering. Hoe flexibel we onszelf ook vinden, we ervaren heel wat stress wanneer we niet weten hoe morgen, volgende week, volgende maand of volgend jaar er zullen uitzien.

Er zijn genoeg crisissituaties die mensen kunnen onderdompelen in angst, spanning en twijfel en we maken ze allemaal wel eens mee: je verliest je job, je loopt tegen een burn-out aan, je relatie loopt op de klippen, een geliefde overlijdt. Je wereld staat op zijn kop. Je voelt je verloren en weet niet meer waar naartoe. Natuurlijk kent elke crisis zijn eigen nuances. Gelukkig zijn er handvaten om in tijden van crisis je innerlijk kompas terug te vinden en meester te blijven over de weg die je wil bewandelen: de 7 V's.

1. Valideer

Voel wat je voelt. Sta de emoties die er zijn toe, zelfs al zijn ze negatief of weinig constructief. Geloof ook echt dat het oké is om dit alles te voelen. Veeg je emoties niet van de tafel omdat het onwennig voelt om erover na te denken of te praten. Accepteer dat dit is hoe jij op dit moment fysiek en emotioneel reageert op de crisis die je doormaakt.

2. Verruim

Het zit in ons DNA om ons volledig te focussen op de bron van gevaar. Daarom ontwikkelen we in tijden van crisis heel gemakkelijk tunnelvisie. Wees je er van bewust dat dit gebeurt en dat dit normaal is. Een oefening: visualiseer de schijnwerper die jouw crisissituatie belicht. Visualiseer een strakke, felle lichtbundel die compleet focust op jouw probleem en al de rest er rond is donker en onzichtbaar. Wat zie je in het licht van de schijnwerper zoal? Stel je nu voor dat die schijnwerper steeds breder en breder wordt. De kamer wordt lichter en lichter. Je ziet een groter stuk van de scène, van de achtergrond en de ruimere omgeving. Wat zie je nu? Welke elementen komen er bij? Zo herinner je jezelf eraan dat er méér is dan enkel het probleem waar je nu mee geconfronteerd wordt.

3. Voorkeur

Wat er ook gebeurt, je hebt altijd drie opties waaruit je kan kiezen: 

1. Wees blij met wat je overkomt, zie er de positieve gevolgen van en geniet van deze verandering. (Natuurlijk is dit niet voor elke crisissituatie een optie...)
    
2. Zet je met al je macht af tegen wat je overkomt. Hier komen we terug bij stappen 1 en 2 terecht: die emoties mogen er zeker zijn, maar je mag er ook niet in blijven hangen. Boos of bang blijven is continu zout in de wonde strooien en helpt je niet vooruit.
    
3. Aanvaard wat er is en stel je niet als slachtoffer op. Je hoeft niet blij of enthousiast te zijn over de crisis, maar accepteer hem als een onderdeel van je leven op dit moment en weet dat jouw leven nog altijd van jou is.

Geen enkele van deze keuzes is inherent de beste, of zal op elke situatie van toepassing zijn. Maar onthoud dat je telkens weer de keuzevrijheid hebt. Elke seconde, minuut, uur, dag, ... kies jij hoe je problemen benadert. Doe het dus liefst bewust!

4. Vertraag

Biologisch gezien reageert ons lichaam met "freeze", "fight" of "flight" wanneer het (fysiek of mentaal) gevaar detecteert. Je hartslag versnelt, je spieren spannen op en alle energie in je lijf gaat naar je zintuigen zodat je je hyperbewust bent van elk klein detail in je omgeving. Deze drie modi zijn gemaakt om te overleven, hier en nu, maar niet om logisch en rationeel na te denken over het probleem. Zorg er dus voor dat je voldoende ontspanning inbouwt. Dit kan structureel aan de hand van rust, sport of hobby's. Of in acute situaties door ademhalingsoefeningen te doen. Zorg ervoor dat je fysiek stressniveau daalt zodat je je hersenen weer kan benutten voor het bedenken van oplossingen die ook op langere termijn zullen renderen.

5. Verken

Het enige verschil tussen een crisis en een kans is waar je focus ligt. Heb je enkel oog voor wat je kan verliezen? Of zie je ook wat je kan winnen? Erken dat beide kanten van de medaille er zijn, maar kies er liefst voor om je aandacht te richten op de kansen. Experimenteer met nieuwe routines of mogelijkheden, pak het eens anders aan dan anders. Uiteindelijk is onze dagelijkse routine meestal net ons favoriet excuus om niks te ondernemen... Dus wanneer je situatie verandert, is dat de ideale kans om zelf ook te veranderen!

6. Vergeef

Een positieve attitude draagt bij aan een beter gevoel en de energie om verder te gaan met je leven, ondanks de crisis. Maar wees mild voor jezelf: optimisme moet je kweken en onderhouden en niemand is perfect. Doe dagelijks een aantal mentale check-ins. Observeer en beluister zonder oordeel de gedachten die langskomen. Tegen negatieve, pessimistische gedachten zeg je vriendelijk: "bedankt, maar nee." Laat ze komen en ook weer gaan. Jij kiest een andere weg.

7. Versterk

Oefen actief op alle voorgaande stappen zodat je een solide basis legt. Weet dat de 7 V's bottom-up werken: om een volgende stap succesvol te kunnen zetten, moeten de voorafgaande stappen altijd voldoende ingeoefend en verankerd zijn.

Door deze acties keer op keer te ondernemen, herprogrammeer je jezelf stap voor stap zodat je deze gedachtengang in goede en slechte tijden kan benutten. Weet dat dit onderhoud vraagt en dat je altijd mild voor jezelf moet blijven. Je kan immers niet altijd mentaal even sterk zijn.