Goede voornemens... die nooit werkelijkheid worden
Elk jaar opnieuw maken mensen goede voornemens in de maand januari. “Dit jaar ga ik meer sporten”, “Dit jaar ga ik afvallen”, “Dit jaar ga ik stoppen met roken”, “Dit jaar ga ik een nieuwe job zoeken”, …. En op het einde van het jaar realiseren vele mensen zich dat ze die goede voornemens niet behaald hebben. Hoe komt dit nu? Ivan Dauwe, coach bij Skill BuilderS, licht verder toe.
Mensen hebben vaak last van uitstelgedrag (procrastinatie) en hebben de natuurlijke psychologische reflex om geen deadlines te stellen bij bepaalde doelen. Dit voelt vaak veiliger aan voor mensen. Als je uitstelt, betekent het niet dat je nooit plannen maakt. Je maakt ze, maar zijn ze concreet genoeg? Je plant, maar er wordt niet veel gedaan. Plannen is leuk en simpel, want je hoeft nog niets te doen. Een planning kan vaak heel vaag zijn: werken aan jouw fysiek, starten met een opleiding, werk zoeken, carrière wijzigingen,… . Een vage taak lokt de neiging tot uitstelgedrag uit. Je spreekt de taak al wel uit, maar verplicht jezelf nog niet om iets echt en effectief te doen.
De dark playground
Mensen die problemen ervaren met uitstelgedrag, begeven zich vaker naar vrijetijdsbestedingen in plaats van het echte werk dat er volgens hen dient te gebeuren.
Wanneer de innerlijke aap (de uitsteller, procrastinator) de leiding heeft, spendeert de uitsteller veel tijd in de ‘Dark Playground’. Elke uitsteller kent deze plek. Het is een plek waar vrijetijdsbestedingen en plezierige zaken plaats vinden, hoewel ze er eigenlijk niet mogen zijn.
Het plezier dat je ervaart in de Dark Playground is niet echt leuk, omdat het onverdiend is en de lucht gevuld is met schuld, spanningen, zelfhaat,... Soms zet de Rational Decision Maker (RDM) zijn voet neer en weigert om jou bezig te laten zijn met onverdiende plezierige dingen en anderzijds wenst de aap dat je stopt met te werken. Dit zorgt dit voor een bizarre situatie. Zowel de aap als de RDM verliezen.
Als coach bij SBS SkillBuilderS begeleid ik veel mensen om hun voornemens en doelen concreter te maken, en minder groots en vaag. Aan de hand van o.a. het SMART- principe (Specifiek – Meetbaar – Aanvaardbaar – Realistisch – Tijdsgebonden) begeleid ik hen om meer concrete en realistische doelen te formuleren, en ook vooral om zich te durven confronteren met hier een tijdsbestek op te plakken. Een doel wordt stap voor stap bereikt. Door vanaf het begin al te grootse en abstracte doelstellingen te formuleren, gaan mensen al onmiddellijk in uitstelgedrag vervallen.
Jouw uitstelgedrag zal niet direct veranderen. Dit gebeurt geleidelijk. Je moet aan jezelf tonen dat je het kan, dus de sleutel is niet om alles perfect te doen, maar door te verbeteren. Een auteur die een pagina per dag schrijft, schrijft een boek in een jaar. De uitsteller die elke week een beetje verandert, is over een jaar een totaal andere persoon. Denk dus niet om van A tot Z te gaan, maar start met A tot B. Vertel jezelf niet “ ik stel telkens uit bij een moeilijke opdracht” , maar vertel “elke week doe ik een zware taak zonder uit te stellen” (“storyline”/”selffulfilling prophecy”). Als je dat kan doen, start je al een tendens. Je zal vorderingen zien in jouw uitstelgedrag en hoopvoller zijn naar de toekomst i.v.m. uitstellen.
Tekst: Ivan Dauwe
